Với sự thay đổi mạnh mẽ của chương trình giáo dục phổ thông, việc tiếp cận các môn học nghệ thuật như âm nhạc ngày càng được chú trọng. Tuy nhiên, hành trình đưa những giai điệu vào trường học không hề dễ dàng, đặc biệt là tại các trường xa trung tâm. Để giải quyết bài toán này, đã có những người thầy tiên phong, bằng nhiệt huyết và sự sáng tạo, đã tìm ra hướng đi đột phá. Thầy giáo Nguyễn Khắc Lý, Phó Hiệu trưởng trường THPT Phùng Khắc Khoan – Thạch Thất, chính là một trong những người như thế.
Thầy giáo và hành trình “đưa âm nhạc vào trường”
Trong bối cảnh giáo dục Việt Nam đang đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và Chỉ thị 17 của Thủ tướng Chính phủ, việc mời chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ tham gia vào hoạt động giáo dục trong trường học trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đây là một trong những bước đi quan trọng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, hướng tới mục tiêu phát triển Đức – Trí – Thể – Mỹ cho học sinh.
Trong số những nhà giáo tiên phong, thầy Nguyễn Khắc Lý, Phó Hiệu trưởng trường THPT Phùng Khắc Khoan – Thạch Thất (xã Tây Phương, TP Hà Nội), là một ví dụ điển hình. Vốn là một giáo viên dạy Hóa học, thầy Lý lại dành hết tâm huyết để đưa âm nhạc trở thành một phần không thể thiếu của môi trường học đường. Quyết định này xuất phát từ trăn trở về việc thiếu hụt đội ngũ giáo viên âm nhạc tại các trường phổ thông, đặc biệt là ở những khu vực xa trung tâm. Khi chương trình giáo dục phổ thông 2018 đưa âm nhạc và mỹ thuật trở thành môn học bắt buộc, thầy nhận thấy đây là cơ hội để hiện thực hóa ước mong của mình.
Thầy Nguyễn Khắc Lý trên chương trình “Chào buổi sáng” của VTV ngày 17/9/2025
Giải pháp đột phá: Ứng dụng chuyển đổi số
Thách thức lớn nhất mà thầy Lý gặp phải là làm thế nào để tổ chức lớp học âm nhạc hiệu quả trong điều kiện trường ở xa trung tâm và mức lương cho giáo viên âm nhạc còn thấp. Để giải quyết bài toán này, thầy đã ứng dụng chuyển đổi số vào việc giảng dạy. Bằng cách kết nối với các giảng viên chuyên môn cao từ Học viện Âm nhạc Việt Nam, Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội… thông qua hình thức học trực tuyến, thầy đã tạo ra một mô hình giảng dạy linh hoạt, hiệu quả và giải quyết được vấn đề thiếu hụt giáo viên. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh được tiếp cận với những người thầy giỏi nhất mà còn tối ưu hóa chi phí và thời gian, biến việc học nhạc trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Trong đó, thầy tập trung vào hai loại nhạc cụ phổ biến là sáo (nhạc cụ dân tộc) và guitar (nhạc cụ hiện đại), đáp ứng sở thích đa dạng của học sinh. Sự thành công của mô hình này cũng đến từ sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà trường, giáo viên và phụ huynh. Mặc dù phụ huynh còn e ngại về việc âm nhạc chỉ là “môn phụ”, thầy Lý khẳng định: “Đối với những người làm quản lý như chúng tôi, không có môn nào là môn phụ”. Thầy nhấn mạnh rằng việc học âm nhạc không chỉ giúp học sinh giải tỏa căng thẳng, thư thái tinh thần mà còn cải thiện khả năng tập trung, giúp các em học tốt hơn các môn học khác.
Lan tỏa những giá trị tích cực
Thành công của thầy Nguyễn Khắc Lý trong việc xây dựng mô hình giáo dục âm nhạc đột phá không thể không nhắc tới sự đồng hành của Viện Nghiên cứu Đào tạo Phát triển Âm nhạc Việt Nam. Chính tại đây, thầy Lý đã học sáo và cùng với các chuyên gia của Viện, thầy đã phát triển một phương pháp giảng dạy âm nhạc phù hợp với học sinh phổ thông. Thầy lý giải rằng, việc không đặt nặng yêu cầu quá cao về nghiệp vụ sư phạm mà tập trung vào mục tiêu để học sinh có thể chơi được nhạc cụ sau khi tốt nghiệp lớp 12, chính là chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Từ câu chuyện của thầy Lý, chúng ta thấy được những bước đi táo bạo, sáng tạo trong việc ứng dụng công nghệ để nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là với các môn nghệ thuật. Đây là lời khẳng định mạnh mẽ rằng, khi có tâm huyết và phương pháp phù hợp, mọi rào cản đều có thể vượt qua. Mô hình của thầy Lý là một minh chứng sống động cho việc lan tỏa những giá trị tích cực, khuyến khích các nhà giáo, nghệ sĩ và phụ huynh chung tay phát triển một thế hệ học sinh tài năng, toàn diện, đúng như tinh thần của Nghị quyết 71 và Chỉ thị 17.